ადიგენის მუნიციპალიტეტი

მუნიციპალიტეტი სამხრეთ საქართველოში, სამცხე-ჯავახეთის მხარეში. 
მდებარეობს ახალციხის ქვაბულის დასავლეთ ნაწილში. ჩრდილოეთი ნაწილი
უჭირავს მესხეთის ქედის, ხოლო დასავლეთი — არსიანის ქედის ფერდობებს. 
ადიგენის მუნიციპალიტეტი 1917 წლამდე შედიოდა თბილისის გუბერნიის
ახალციხის მაზრაში, 1917–30 წლებში – ახალციხის მაზრაში, 1930 წლიდან ცალკე
რაიონია.
ადიგენის მუნიციპალიტეტს დასავლეთით ესაზღვრება აჭარის ავტონომიური
რესპუბლიკა, ჩრდილოეთით – ჩოხატაურის, ვანის, ბაღდათის მუნიციპალიტეტები,
აღმოსავლეთით – ახალციხის მუნიციპალიტეტი, სამხრეთი საზღვარი ემთხვევა
საქართველო-თურქეთის სახელმწიფო საზღვარს.
ტერიტორია — 799 კვ.კმ., მათ შორის სასოფლო-სამეურნეო სავარგულებს უკავია
340 კვ.კმ. მუნიციპალიტეტის ფარგლებშია მოქცეული ახალციხის მურანახშირის
საბადოს ერთი ნაწილი, რომელიც არ მუშავდება.
მუნიციპალიტეტის ჩრდილოეთი მთაგორიანი ნაწილი აგებულია ვულკანოგენური
ტუფების წყებით. სამხრეთი (გოდერძის უღელტეხილი) ანდეზიტ-ბაზალტებით და
ტუფებით, დასავლეთი ნაწილი ფერადი თიხებით, ქვიშა-ქვებითა და ანდეზიტ-
ბაზალტებით. მდინარე ქვაბლიანის გასწვრივ ფართო ზოლად ვრცელდება
ტრაქიტები, თიხები და ქვიშა-ქვები, ხოლო მდინარის ქვემოდინებაში ახალგაზრდა
ალუვიური ნალექები.
მუნიციპალიტეტში ზამთარი ცივია, ზაფხული — თბილი და ხანმოკლე. დაბალ
ზონაში საშ. ტემპერატურა 8,0 °C -დან 6,4 °C-მდე
(ადიგენი 8,0 °C, აბასთუმანი 6,4 °C). იანვრის საშუალო ტემპერატურაა –4 °C, 5,4 °C
ფარგლებშია. აბსოლუტური მინიმალური ტემპერატურა შეიძლება –31 °C, –32 °C-
მდე დაეცეს. აბსოლუტური მაქსიმალური ტემპერატურა 36°, 37 °C. ნალექების
რაოდენობა წელიწადში 594-688 მმ-ია, ნალექების მაქსიმუმია ივნისში 83-99 მმ.
დეკემბერში მინიმუმი 41 მმ. თოვლის საბურველი დეკემბრის დასაწყისიდან
მარტის მეორე ნახევრამდეა. გაბატონებულია დასავლეთის და აღმოსავლეთის
ქარები, რომელთა საშუალო სიჩქარე 3-4 მ/წ.
მუნიციპალიტეტის ტერიტორიის დასავლეთ ნაწილში გავრცელებულია
ქსეროფიტული მცენარეულობა, რომელსაც გორაკ-ბორცოვან ზონაში მუხნარი
ცვლის. მთის ფერდობები მეტწილად დაფარულია ტყით, ქვედა სარტყელში
განვითარებულია შერეული ტყე, სადაც მუხა და რცხილა სჭარბობს, უფრო ზევით
გავრცელებულია წიწვნარი ჯიშის ფიჭვი, სოჭი და ნაძვი. 2000 მ ზევით სუბალპური
და ალპური მდელოებია. ტყეებს დიდი საკურორტო და ნაიადგდაცვითი
მნიშვნელობა აქვს.
მრავალფეროვანია ცხოველთა სამყარო. ტყის ზონაში ბინადრობენ:
დათვი, მგელი, მელა, 

ფოცხვერი, მაჩვი, გარეული კატა, კვერნა, ციყვი, ტყის თაგვი. ბევრია ფრინველი
– მწყერი, გვრიტი, კოდალა, შოშია, კაჭკაჭი, ბულბული და სხვა. მდინარეში
არის კალმახი, ქაშაყი,  მურწა და სხვა.
მუნიციპალიტეტის ტერიტორიას დასავლეთიდან აღმოსავლეთისაკენ კვეთს
მდინარე ქვაბლიანი, რომლის შენაკადებია ოცხე, ღაღვი, ძინძისწყალი.
მუნიციპალიტეტში რამდენიმე პატარა ტბაა (შავი ტბა, კოტატბა, თლილი, წყისი და
სხვა.).
მოსახლეობის რიცხოვნობა — 16 462 კაცი; სიმჭიდროვე — 21 კაცი კვ.კმ-ზე. ქალაქის
მოსახლეობა 1720 კაცია, სოფლის მოსახლეობა 14 742 კაცი. მათ შორის: 97,1 % –
 ქართველია, 2,3 % – სომეხი, მცირე რაოდენობით ცხოვრობენ
 რუსები, უკრაინელები, ოსები.
1944 წელს მუსლიმი მესხების (28 000 კაცი) გასახლების შემდეგ, საქართველოს
სხვადსახვა კუთხეებიდან ადიგენის მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე
დასახლდნენ იმერლები (36 %), რაჭველები (7 %), აჭარლები (20 %). ადგილობრივი
მესხები შეადგენენ მოსახლეობის 32 %-ს.
მუნიციპალიტეტი მოიცავს ორ ურბანულ დასახლებას: დაბა ადიგენს, რომელიც
ამავე დროს მუნიციპალიტეტის ცენტრს წარმოადგენს და დაბა აბასთუმანს.
მუნიციპალიტეტში არის 55 სოფელი. ყველა დასახლება გაერთიანებულია 20
ტერიტორიულ ერთეულში, რომლებსაც ხელმძღვანელობენ მუნიციპალიტეტის
გამგებლის მიერ დანიშნული რწმუნებულები.
ადგილობრივი თვითმმართველობის უმაღლესი ორგანოა საკრებულო,
აღმასრულებელი ორგანო — მუნიციპალიტეტის გამგეობა. მმართველობის
ტერიტორიული ერთეულებია